Роспотребнадзор «Юрма» агрохолдинга каллех тӗрӗсленӗ. Ведомство плана кӗртмен тӗрӗслев пирки отчет панӑ.

Сывлӑшра сиенлӗ япаласен виҫи нормӑран пысӑк пулман-мӗн. Тӑпрана та тӗрӗсленӗ. Вӑл та нормӑпа килӗшсе тӑнӑ.

Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче санитари саккунне пӑснине тупса палӑртнӑ. Ку йыша производствӑн каяшне тухса тӑкнӑ чухне йӗркене пӑсни те кӗнӗ. Ҫавна май Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн протокол ҫырасшӑн, явап тыттарасшӑн.

Аса илтерер: Роспотребнадзор ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкар районӗнче чӑх-чӗп хапрӑкӗ патӗнчи сывлӑша тӗрӗсленӗ. Ун чухне аммиак нормӑран 2,3 хут ытларах пулнӑ.

Ҫӗркаҫ 22 сехет те 3 минутра Шупашкар районӗнчи диспетчер тытӑмне Ишек ял тӑрӑхӗн территорийӗнче кӑмпаҫӑ ҫухални пирки хыпар ҫитнӗ. Вырӑнти район хаҫачӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 1941 ҫулхи кӑмпаҫӑна тепӗр сехетрен шыраса тупнӑ. Арҫын халтан кайманнине, сывлӑхӗ те йӗркеллех пулнине кура ӑна тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулса тухман.

Вӑрмана кайса ҫӗтсе ҫӳрес мар тесен хӑш-пӗр ансат правилӑна шута илни пӑсмӗ. Ал айӗнче компас пулмалла, хутпа кӑранташ та чикмелле, эмел те ҫумрах пултӑр. Шӑхлич, хунар, спичка чикме сӗнеҫҫӗ. Ҫӗҫӗ те ал айӗнче пултӑр. Ҫумӑр ҫусан шӑнса пӑсӑласран йӗпе яма тумтир илмелле. Ӑш хыпнине ирттерме шыв та кирлӗ. Пӗлмен-туман пысӑк вӑрмана кӗрсе кайиччен кайманни, мӗншӗн тесен кӑмпа тесе тем курса ларасси пулӗ.

Паян, авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, ирхи 3 сехет иртсен Шупашкар районӗнчи Хураҫырма ялӗнче пушар тухнӑ. Вут-ҫулӑмра Чӑваш Енӗн патшалӑхӑн телерадиокомпанийӗнче операторта ӗҫленӗ Александр Яковлев пурнӑҫӗ татӑлнӑ.

Саша Яковлева пӗлекенсем ун пирки ыррине ҫеҫ калаҫҫӗ пулӗ. Ашшӗсӗр ӳснӗскер пӗчӗкренех ӗҫе хӑнӑхнӑ. Аслӑ шкулта вӗреннӗ чухне те вӑл пурнӑҫ пиркиех шухӑшланӑ. Вакун пушатма каҫсерен ҫӳренине вӑл каласа пани те асрах.

Операторта ӗҫлеме пуҫласан та Саша пӗр вырӑнта ӗҫленипех ҫырлахман — укҫа тума тӑрӑшнӑ май хӑйӗн Турӑ панӑ пултарулӑхӗпе усӑ курса туйсемпе тӗрлӗ уявсенче фото- тата видео ӳкернӗ. Хӑйӗн студине те уҫнӑччӗ вӑл. «Калаҫма пӗлнинчен нумай килет. Ҫак стакана пӗри 10 тенкӗпе те сутаймасть, эпӗ 100 тенкӗпе ярӑнтарма пултаратӑп», — шӳтлесе те чӑнласа каланӑччӗ вӑл пӗринче.

Пушарта, эпир пӗлнӗ тӑрӑх, Саша малтан хӑйӗн ватӑ тӑванне илсе тухнӑ, амӑшӗ патне кӗрсен вӗсен тухма май килмен...

Кӳкеҫри ваттисемпе сусӑрсен ҫуртӗнче 70 ҫулти арҫынна вӗлернӗ 61 ҫулти этем ӑсран тайӑлнӑ иккен. Ҫакна судпа медицина экспертизи тунӑ хыҫҫӑн палӑртнӑ.

Аса илтерер, ватлӑхра е чире пула хӳтлӗхсӗр юлнисем хӳтлӗх шыракан ҫуртри пӑтӑрмах кӑҫалхи ака уйӑхӗн 4-мӗшенче пулнӑччӗ. РФ Следстви комитечӗн следователӗсем ҫийӗнчех пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑччӗ. Тӗпчевҫӗсем ҫичӗ теҫеткери арҫынна пӗр пӳлӗмре пурӑннӑ 61 ҫулти арҫын тӗп тунӑ тесе тӳрех тӗшмӗртнӗччӗ.

Чӑн та, арҫынна пӗр пӳлӗмре пурӑннӑ тепӗр ҫын вӗлернӗ. Вӗсем иккӗшӗ хирӗҫсе кайнӑ та лешӗ ҫӗҫӗ ярса илсе 14 хутран кая мар чиксе пӗтернӗ. Сурана тӳсеймесӗр арҫын вырӑнтах вилсе кайнӑ.

Ҫӗҫӗпе чикнӗ арҫынна суд психиатри пульницинче хупса усрама йышӑннӑ.

«Газпром межрегионгаз Чебоксары» общество пресс-конференци ирттерсе газ парӑмӗ пирки калаҫнӑ. Журналистсем парӑма кӗрсе кайман-ха, ӑшӑпа тивӗҫтерекен организацисем тата муниципалитетсем газшӑн вӑхӑтра тӳлессишӗн хыпсах ҫунмаҫҫӗ иккен.

Общество пуҫлӑхӗ Кияметдин Мифтахутдинов газ парӑмӗ республикӑра 2 млрд тенке ҫывхарнине пӗлтернӗ.

«Ытти ҫул ҫулла парӑм чакатчӗ. Кӑҫал вара сахалланма мар, ӳссе кайрӗ. Авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне парӑм 1,87 млрд тенке ҫитрӗ», – тенӗ Кияметдин Мифтахутдинов. Вӑрнар, Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Пӑрачкав, Шупашкар районӗнсенчи тата Улатӑр, Канаш, Шупашкар, Ҫӗмӗрле хулисенче организацисен парӑмӗ уйрӑмах пысӑк-мӗн.

Пуян мар Улатӑр, Элӗк, Йӗпреҫ районӗсем парӑмсемпе татӑлнӑ, тупраллӑ Вӑрнар районӗ «Газпромом» умӗнчи парӑма ҫулталӑкра 7 млн ӳстерсе 18,8 млн. тенке ҫитернӗ. Куславкка парӑмӗ — 31 млн. Улатӑрпа Канаш та тӳлев виҫине пысӑклатса янӑ.

ЧР Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин авӑн уйӑхӗн 11-мӗшӗнче ҫапла пӗлтернӗ: Ҫӗнӗ Шупашкар хулипе Муркаш районне «Хӑрушсӑр тата паха ҫулсем» программӑран кӑларма пултараҫҫӗ. Мӗншӗн? Ҫул-йӗре вӑхӑтра туса пӗтерейменшӗн.

Проектпа килӗшӳллӗн, Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарти, Шупашкар тата Муркаш районӗсенчи 119 ҫул ҫинче юсав ӗҫӗсем пынӑ. Авӑн уйӑхӗн 7-мӗшӗ тӗлне 31 ҫул ҫинче ҫеҫ ӗҫ вӗҫленнӗ. Уйӑрнӑ 1,2 миллиард тенкӗрен 517,2 миллион тенкине кӑна тӑкакланӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта тата Муркаш районӗнче ҫулсене вӑхӑтра туса пӗтермесен те пултараҫҫӗ. Ҫавӑнпа Иван Моторин унти подрядчиксене васкатать, ҫулсене юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗччен туса пӗтермелле. Асӑнна муниципалитетсем хушнине пурнӑҫламасан вӗсене программӑран кӑларӗҫ.

Шупашкар районӗнчи Чӑрашкассинче хӑйне евӗр конкурс иртнӗ. Ҫамрӑксем ҫӳп-ҫапран хӑйсем валли костюм ҫӗленӗ, унпа сцена ҫине тухнӑ.

«Ҫӳп-ҫапран – мода» ятлӑ конкурс авӑн уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Чӑрӑшкассинчи культура ҫуртӗнче иртнӗ. Унта сакӑр ҫамрӑк дизайнер хутшӑннӑ.

Конкурсҫӑсем хутран, пластикран, пленкӑран, хаҫатран тата ҫӳп-ҫапа ывӑтмалли ытти япаларан костюм ҫӗленӗ. Модельерсем пурте тӑрӑшса хатӗрленнӗ.

Жюри пайташӗсем чи илемлӗ тума ниепле те суйлайман. Ара, пурте илемлӗ пулнӑ-ха та. Ҫавна май кашни конкурсҫа диплом тата пылак парне парса савӑнтарнӑ.

Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри «Бичурин тата хальхи самана» музейра «Никита Бичурин ‒ тӗнче, аталану тата халӑх туслӑхӗн элчи» регионсем хушшинчи пӗрремӗш семинар-пленэр уҫӑлнӑ. Ӑна Китай тӗпчевҫи ҫуралнӑранпа 240 ҫул ҫитнине халалланӑ. Пленэра ирттерме музей Чӑваш Ен Элтеперӗн грантне, 100 пин тенке, ҫӗнсе илнӗ.

Семинар-пленэра музей пуҫлӑхӗ Ирина Удалова тата Раҫҫейри дизайнерсен канашӗн пайташӗ, Чӑваш Енри ҫак организацин правленийӗ ертӳҫи Александр Астраханцев ертсе пыраҫҫӗ.

Унта куҫӑнсӑр майпа ытти регионти ҫынсем те хутшӑнаҫҫӗ: Ӗренпурти патшалӑх университечӗн доценчӗ Динара Туйсина, Чуллӑ ҫырти Александр Максимов, Питӗрти Ирина Солянова дизайнерсем тата Ӗренпурти патшалӑх университечӗн архитектурӑпа строительство факультечӗн дизайн кафедрин студенчӗсем.

Чӑваш Енри виҫӗ муниципалитета 10 миллион тенкӗ уйӑрса парӗҫ. Ку укҫа чи лайӑххисене ҫеҫ тивӗҫӗ. Пӗр сӑмахпа каласан, пӗлтӗр пысӑк кӑтартусемпе палӑрнӑ муниципалитетсене. Постановление ЧР Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин алӑ пуснӑ.

Документра палӑртнӑ тӑрӑх, гранта Ҫӗмӗрле хули, Шупашкар тата Патӑрьел районӗсем тивӗҫнӗ. Вӗсем вырӑнти хӑйтытӑмлӑх управленийӗн ӗҫӗ-хӗлӗнче чи лайӑх кӑтартусемпе палӑрнӑ.

Хула округӗсен пӗрремӗш ушкӑнӗнче Ҫӗмӗрле хули палӑрнӑ. Ӑна 1,7 миллион тенкӗ парӗҫ. Муниципалитет районӗсен хушшинче Шупашкар районӗпе Патӑрьел районӗ ҫӗнтернӗ. Вӗсене 4,1-шар миллион тенкӗ тивӗҫӗ.

Паян Чӑваш Енре «Космос открытки» республикӑри конкурс ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ. Акцие Шупашкарти ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗ Андриян Николаев летчик-космонавт космоса вӗҫнӗренпе 55 ҫул ҫитнине тата чӑваш ятне тӗнчене ҫӗкленӗ енешӗмӗрӗн Шуршӑлти комплексне уҫнӑранпа 45 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Конкурса Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш, Вӑрмар, Шупашкар, Ҫӗмӗрле районӗсенчи тата Шупашкарти 3 ҫултан пуҫласа 65 ҫулчченхи 87 ҫын хутшӑннӑ.

Шупашкарти 20-мӗш вӑтам шкулта вӗренекен 16 ҫулти Арина Кузьмина ӗҫне тӳресем уйрӑмах пысӑка хурса хакланӑ. Ӑна тӗпе хурса почта открытки хатӗрлӗҫ. Маттур ачана тата лайӑх ӗҫ тесе йышӑннисене паян Шуршӑлти СССР летчик-космонавчӗн А.Г. Николаевӑн мемориал комплексӗнче чысланӑ.